Emisja: 
2008-09-03 20:09   Program 1

Autor: 
Sławomir Mrożek

Reżyseria: 
Wojciech Markiewicz
Realizacja: 
Andrzej Brzoska
Autor muzyki: 
Piotr Moss

Obsada: 
Marcin Przybylski (Artur)
Grażyna Barszczewska (Eleonora-matka Artura)
Wojciech Wysocki (Stomil-ojciec Artura)
Barbara Krafftówna (Eugenia-babcia)
Wiesław Michnikowski (Eugeniusz-brat Eugenii)
Zdzisław Wardejn (Edek)
Aneta Todorczuk-Perchuć (Ala-kuzynka i narzeczona Artura)
Mariusz Benoit (Autor)

Muzycy:
Barbara Skoczyńska (perkusja)
Michał Kiljan (puzon)


Wojciech Markiewicz, reżyser, o swoim spektaku:

"Zaskakująca wielość znaczeń łacińskiego czasownika tango: od wzruszania i poruszania po naruszanie, drażnienie i wywieranie nacisku pozwala na uświadomienie choćby niektórych sensów, jakie Sławomir Mrożek zawarł w swojej sztuce. To one decydują o aktualności utworu, o rewolucji artystycznej, obyczajowej, konieczności narzucania życiu pewnego porządku, rewolucyjnego burzenia go i budowania od nowa, tak samo jak było, tyle że „cokolwiek dalej” jak pisał Cyprian Kamil Norwid. Ten wysiłek musi podjąć każde pokolenie rewolucjonistów i budowniczych, romantyków i pozytywistów, artystów i inżynierów.

Mając świadomość tych znaczeń nie należy w adaptacji radiowej „Tanga” zbyt zagłębiać się w ich rozwijanie, by nie popełnić niewybaczalnego w radiu grzechu „przegadania”. To pierwszy, choć nie najważniejszy powód do skrótów.

W „Tangu” toczy się również dyskusja o roli sztuki i artysty na przestrzeni dziejów, padają ostrzeżenia przed niespełnionymi pseudoartystami, choćby takimi jak Stomil. To jego eksperymenty zagrażają nam – miłośnikom sztuki prawdziwej – niekiedy i eksperymentalnej. Nośnikiem znaczeń w mojej adaptacji i kompozytorskiej inwencji Piotra Mossa jest muzyka. To ona pozwala w radiu opowiadać szybciej, piękniej i głębiej, a przede wszystkim prowadzić do syntezy, co jest, jak wiadomo, domeną wszelkiej sztuki. Dzięki muzyce Piotra Mossa możemy rozwijać – sen Artura o pięknym ślubie, retrospekcje Eleonory o utracie cnoty w operze, muzykę rajów w prezentacji Stomila.

Retoryka tyrad Artura i Stomila, choć piękna literacko, jest trudna dla radia. Sposób opowiadania Piotra Mossa tych samych prawd językiem muzyki i efektów, jest piękny i uwodzicielski, pozwala oszczędzać cenny czas antenowy na rzecz symboliki i głębi.